Witamy na stronie
Urzędu Gminy Kotla
Gminy Żukowice
Witamy na stronie

screenshot-2022-07-21-at-11-10-45-zabiele-kotlactive
Zabiele zostało założone jako majątek książęcy i wymienione już w metryce z 1298 r. W XVIII w. Stare Zabiele było niewielką wioską, składająca się z 8 gospodarstw kmiecych (w 1791 r. pisze się jednak: 9 zagrodników i 2 chałupników, w 18 domach).W późniejszych latach - po wojnie, w rozwiązywaniu problemów wioski i aktywizacji niewielkiej społeczności bardzo zasłużyły się mieszkanki: Emilia Sobolewska i Marianna Stachurska. Prowadziły kolejno w swoich mieszkaniach sklep, szefowały miejscowemu Kołu Gospodyń Wiejskich. KGW organizowało wiejskie zabawy, kursy, wycieczki.

Do roku 1945

W odróżnieniu od pobliskich Kozich Dołów i Chociemyśli – wsi, w których planach dają się wyróżnić pierwotne, słowiańskie siedliska i późniejsza zabudowa ulicowa, Zabiele zostało założone jako majątek książęcy i wymienione już w metryce z 1298 r. Nowa część (Neu Sabel) powstała w pewnym oddaleniu, nieopodal drogi do Głogowa. Zapewne już 1325 r. należało ono do kapituły kolegiackiej w Głogowie, a archidiakonat posiadał tu folwark. Te informacje potwierdzone są pod koniec XVI w. Nowe Zabiele należało do kolegiaty aż do sekularyzacji w 1810 r.  

W XVIII w. Stare Zabiele było niewielką wioską, składająca się z 8 gospodarstw kmiecych (w 1791 r. pisze się jednak: 9 zagrodników i 2 chałupników, w 18 domach). Po prawej stronie drogi do Chociemyśli, znajdował się folwark z dworem. Właściciele majątku często się zmieniali (1718 – von Kupperwolf, 1765 – Benjamin Maschcke, 1790 – radca dworu Knappe, 1845 –  Goldbach). Około 1790 r. w wiosce było 58 mieszkańców, w 1845 – 105. Zdecydowani przeważali katolicy. 

Nowe Zabiele miało prawie taką samą wielkość. Było tu pod koniec XVIII w. 17 domów i 94 mieszkańców (6 kmieci i 8 zagrodników). Znajdowała się karczma. W 1845 r. osada była własnością królewską, mieszkało w niej 90 protestantów, należących do parafii ewangelickiej w Głogowie.

Po uwłaszczeniu chłopów powstała wspólna gmina wiejska i obszar dworski Stare Zabiele. W 1928 r. został on włączony do gminy. Jej powierzchnia wynosiła w 1933 r. 333,5 ha. Ludność: 1910 – 175, 1939 – 150 osób.

Ostatnimi właścicielami majątku Stare Zabiele, obejmującego nieco ponad 100 ha, byli od 1897 do 1945 r. Robert, a po nim Konrad Pavel. Tego ostatniego głogowski malarz Willibald Paschke uwiecznił na obrazie wraz z ulubionym koniem. W tle widnieją zielone łąki pod Zabielem.

Po roku 1945

W lipcu 1945 r. prawie wszystkie gospodarstwa w obu częściach Zabiela były zajęte. W pionierskich latach życie było tu jednak trudne: nie było prądu, brakowało sklepu. Na zakupy chodziło się do Bogomic i Kozich Dołów, a do kościoła – do Kotli. Szkoła była w Bogomicach.

W późniejszych latach w rozwiązywaniu problemów wioski i aktywizacji niewielkiej społeczności bardzo zasłużyły się mieszkanki: Emilia Sobolewska i Marianna Stachurska. Prowadziły kolejno w swoich mieszkaniach sklep, szefowały miejscowemu Kołu Gospodyń Wiejskich. KGW organizowało wiejskie zabawy, kursy, wycieczki.

W połowie lat 70. Zabiele znów pozbawione było sklepu. I znowu pomogły starania mieszkańców. Przy ich pomocy w 1978 r. GS Nosocice wybudowało niewielki pawilon (przetrwał on upadek spółdzielni i przeszedł w prywatne ręce, ale po pewnym czasie został zamknięty).

Starania Zabielan, zwłaszcza niestrudzonej pani Stachurskiej, doprowadziły do tego, że od 1998 r. wieś posiada salę wiejską z prawdziwego zdarzenia (wcześniej mieściła się przez kilkadziesiąt lat w części domu sołtysa Stefana Dziuby). Do budowy czynnie przyczynili się sami mieszkańcy, m.in. dostarczając cegły z rozebranych budynków w Bogomicach. W tym samym czasie wykonana została społecznie grota z figurą Matki Bożej – jako wotum dziękczynne za ocalenie wsi przed powodzią z 1997 r. Obok stanęła ażurowa konstrukcja – dzwonnica. Zawieszono na niej stary dzwon z dawnej remizy strażackiej w Nowym Zabielu.

 pioroOpracowane przez Antoniego Boka.

 
 
facebook